ΘΕΜΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ
Ήθελε τόσο να του πει: Μη φύγεις
στα πόδια του να πέσει, να συρθεί
με χέρια ανοιχτά ν’ αρχίσει παρακάλια.
Ήθελε τόσο να φωνάξει: Μείνε λίγο
τα ίδια λόγια πες μου, τα ίδια πάλι
ακόμα μια φορά κι ας είναι ψέματα.
Δεν έβγαλε μιλιά, δεν είπε ούτε λέξη
όχι πως μέτρησε να μην τσαλακωθεί
ήτανε θέμα αισθητικής και τίποτα άλλο.
Από την ποιητική συλλογή, «Η τρυφερότητα των άκρων» των εκδόσεων «Οδός Πανός» (2016).
1
Ο τρομοκράτης είναι ένας πραγματιστής .Από την στιγμή που έχει υποθηκεύσει την ζωή του εκτός της αποδοχής της Μητέρας Ιστορίας, και ξέρει ότι είτε θα σκοτωθεί ανεγνώριστος και κακόφημος, είτε θα εξαγνιστεί και θα γίνει αποδεκτός από μέρος της κοινωνίας, δεν έχει παρά να επιλέξει τον στόχο που «πονάει» περισσότερο. Δεν έχει να σκεφτεί την ήπια διείσδυση των ιδεών του, κομματικές αναποδιές, κοινωνικές εκλύσεις αερίων.Ο τρομοκράτης είναι ένας μινιμαλιστής.
Ότι τον αντιμετωπίζουμε ανόητα και στραβά, φαίνεται από το πρωί: από το όνομα που του δώσαμε. Δεν είναι φυσικά «τρομοκράτης», δηλαδή δεν κατέχεται από το σύνδρομο να κυριαρχήσει ο τρόμος, αλλά είναι σαφέστατα τρομοποιός. Παράγει τρόμο, για τους στόχους του. Εμείς είμαστε οι «τρομοκράτες», δηλαδή αυτοί που ζούνε υπό το κράτος του τρόμου, όπως ως «δημοκράτες» επιθυμούμε να ζούμε υπό το κράτος του Δήμου, και ως «φαλλοκράτες» ξέρετε υπό ποια δουλεία: την δουλεία των γυναικών.
Μια κοινωνία που «προετοιμάζεται» να αντιμετωπίσει «τρομοποιητικές» ενέργειες, είναι μία κοινωνία τρομοκρατημένη και τρομοκρατική, παράλληλα. Γιατί δεν επιτρέπουμε στις αρκούδες να συμβιώνουν μαζί μας στο διπλανό παρκάκι, ενώ τις συντηρούμε στην ωραία Πίνδο; Επειδή η αρκούδα μπορεί, αγνοώντας την πρόθεσή μας, να κάνει ακούσια κακό στους διερχομένους. Κι υποτίθεται ότι πρόκειται για «άλογο» ον. Δεν σκεφτήκαμε να έχουμε έναν δαμαστή άρκτων δίπλα σε κάθε ελεύθερη αρκούδα!
2
Να τελειώνουμε. Δεν υπάρχει γιατρειά με τις έξτρα ασφάλειες και τις μάσκες στα μετρό και με τους σεκιουριτάδες παντού, όταν οι ίδιοι σεκιουριτάδες δεν κατάφεραν ποτέ να σταματήσουν μια αγοραία ληστεία σε τράπεζα. Η τρομοποιητική διαδικασία, που λέγεται ατέχνως τρομοκρατία, είναι τυπικό επιφαινόμενο του περσοναλισμού, που με τη σειρά του, είναι αποκύημα της ελευθερίας διακίνησης ιδεών που προέρχεται από την κυριαρχία της αγοράς, δηλαδή όταν η κοινωνική συνοχή είναι κενό γράμμα.
Οι μεγάλοι κρατικοί τρομοκράτες, αρχαίοι Λάκωνες, φυντάνια της ρωμαιοκρατίας, Φωκάς, Ανδρόνικος, Ροβεσπιέρος, αναρχικοί του Ισπανικού εμφυλίου, τέλειωσαν στην κρεμάλα. Οι «ιδιώτες» τρομοκράτες, οι επίδοξοι δολοφόνοι των τσάρων, των κυβερνητών, οι βομβιστές χάριν του «έθνους» τους, απορροφήθηκαν όταν μεγάλο τμήμα της ανθρωπότητας άλλαξε πλεύση. Από τον Ροβεσπιέρο στον Βοναπάρτη, από το Σεράγεβο στο Υπρ. Στο βάθος κάθε παραγωγής τρόμου βρίσκεται κάποιο «εθνικό» ζήτημα. Τα υπόλοιπα, είναι «νόμιμος» τρόμος, που υπηρετούμε όλοι μας φοβικά και φοβισμένα.
Την λύση την πρότεινε ο πολύς Μακκιαβέλης: Έγραψε (δεν θυμάμαι την ακριβή διατύπωση) πως ο παράνομος και αυτός που τον διώκει, έχουν την ίδια νοοτροπία. Εννοούσε να έχουμε τον νου μας, επειδή ο τρόμος αντικρύζεται με έναν νέο τρόμο.
3
Στην αρχή του αιώνα, διαβάζοντας το μυθιστόρημα της εξάρθρωσης της 17ης Νοέμβρη (που το μόνο αξιόπιστο στοιχείο του ήταν το αίμα που πότισε τους δρόμους) είχα γράψει για την «γέννηση ενός κόμματος». Τώρα, κάπως καθυστερημένα, νομίζω πως πρόκειται για την γέννηση μιας κουλτούρας.
Ο τρόμος είναι το ανφάν γκατέ του Ρομαντισμού, και ο χειρότερος εχθρός του Ρεαλισμού. Αλλά επειδή στο χρυσοψαρένιο μυαλουδάκι μας, ο Ρομαντισμός συνορεύει με το βαθύ πράσινο των τοίχων, με το πεισιθάνατο και αυτοκτονικό, με ιδιότυπο ψυχισμό, αλλά και με τόνους και βυτία ρομαντζάδας, οι σχετικοί νευροδιαβιβαστές είναι σε κατάσταση συχνών βραχυκυκλωμάτων. Επί αιώνες οι λαοί λάτρευαν ληστές και έκνομους και πίστευαν τις ερωτοδουλειές τους.
Μια εύκολη εκδοχή για το πρόσφατο διαταραγμένο μας εγκεφαλογράφημα, είναι πως μερικοί μερικοί, αισθάνονται καλύτερα, ενώ νενεκιάζουν και προσκυνάνε, να θυμούνται πως είναι ταυτόχρονα και αδούλωτα πνεύματα, οπότε τσιμπάνε τον Φακελοπνίχτη; Έξω για δυο μερούλες ο Κουφοντίνας. Τσινάει ο Μητσοτάκης; Σήμενς και Μαρέβα. Οργίζεται η Ντόρα; Σήμενς, σκέτο.
Στην πρόσφατη περίπτωση Κουφοντίνα, νομίζω πως είναι σύμπτωμα κάποιου λέχρα που σκέφτηκε πως η άδειά του, θα συσπειρώσει τους ομονοούντες και έτσι, αν παραφωνάξουν οι Αμερικάνοι, θα τους μπουζουριάσουν στο πιτς φιτίλι. Είναι και μια καλή ευκαιρία για τον πρωθυπουργό να μάθει πως ποτέ κανένας δεν εμπόδισε τον Καίσαρα να ρίξει τον κύβο και να περάσει τον Ρουβίκωνα. Αλλά μόνος του! Ο Καίσαρ διέβη με τις λεγεώνες του! Που για την Σύγκλητο και τους Νόμους, ήταν εκτός Νόμου, αφού πολεμούσε σε τόπους και χώρους που δεν είχε έγκριση να το πράξει.
Επιπλέον, πέφτει το ηθικό του Μητσοτακέικου. Οι γνωρίζοντες τις επαφές του Σύριζα με την άλλη δεξιά, που κρύβεται πίσω από το πρόσωπο του Καμένου, ξέρουν καλά πως μόνον ένας σοσιαλδημοκράτης ευρωπαϊκού τύπου, δηλαδή φλύαρος ακαμάτης, μπορεί να ενωθεί με κεντροδεξιά συγκυβέρνηση. Και η γέννηση της Νέας Κουλτούρας, θα την ενώσει με την παράδοση της Αντίστασης επί ματαίω, που μελαγχολεί πολλές καρδούλες, αλλά βρέχει πολλά μαντιλάκια τρυφερών καρδιών.
Η ΤΡΥΦΕΡΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΚΡΩΝ
Έσκυψε και ξαφνικά του φίλησε τα πόδια
σημάδι ολοφάνερο της άγριας τρυφερότητας
έμοιαζε κύμα ορμητικό που σκάει στην άμμο
η μέσα θάλασσα βρήκε διέξοδο∙ τον τρόπο.
Τα πήρε μες τα χέρια του μ’ όλο τον σεβασμό
ωραία πέλματα, τόσο γερά, καλοσχηματισμένα
με δάκτυλα συμμετρικά, δέρμα σχεδόν εφηβικό
– μακάρι να βρισκόταν πρόχειρο κανένα μύρο.
Τα πήρε μες τα χέρια του με δέος∙ σιωπηλός
τα σκέπασε με χάδια∙ για ώρα τα κράτησε απαλά
όπως κρατάς καμιά φορά προτού να κοιμηθείς
ένα βιβλίο ανοιχτό στην τελευταία του σελίδα.
Από την ομότιτλη ποιητική συλλογή, «Η τρυφερότητα των άκρων» των εκδόσεων «Οδός Πανός» (2016).
Απλές, καθαρές λύσεις. Να βγει ο Κουφοντίνας και να τρέξει τα 42 χιλιόμετρα του κλασικού μαραθωνίου την Κυριακή.
Σε ένα σπάνιο φιλμάκι, βγαλμένο στο σπίτι της κόρης του Λιγνού, οι δυο άντρες ξανασμίγουν. Ο Χοντρός δεν είναι πια χοντρός, το σώμα του δηλαδή, αν και τα ρούχα και το δέρμα του είναι από την προηγούμενη κατάσταση. Αλλά είναι οι ίδιοι, απλώς αρκετά χρόνια μετά από την εποχή τους, με γυναίκες και παιδιά και φυσικά ο ένας με τον άλλον. Παίζουν λίγο τους παλιούς εαυτούς για τη φορητή κάμερα, και μετά συνεχίζουν να ζουν κανονικά. Ο Χοντρός Όλιβερ Χάρντι (γεν. 1892, ΗΠΑ) έχει άλλον ένα χρόνο ζωής. Ο Λιγνός Σταν Λόρελ (γεν. 1890, Αγγλία) θα επιζήσει για περίπου δέκα χρόνια, ως το 1965. Στην κηδεία του έκλαψε και ο άνθρωπος που δεν γέλασε ποτέ, ο Μπάστερ Κίτον. Ο νεαρός και διάσημος Ντικ Βαν Ντάικ (γεν. 1925, ΗΠΑ) έβγαλε τον επικήδειο, υγιής και απαστράπτων σαν τη Τζάγκουαρ που οδηγούσε. Ζει ακόμα.
Ξέρω πολλά για την Θεσσαλονίκης-Αθηνών, χιλιόμετρα 504. Μεγάλωσα μαζί της. Πρόλαβα Λάρισα-Γλύφα ως παράδρομο, όταν βασίλευαν τα Φάρσαλα. Πρόλαβα Θεσσαλονίκη- Λάρισα μέσω Χαλκηδόνας και τον Λεβέντη κάτω από ρουμελιώτικο δέντρο με λιανά σουβλάκια από έναν σουβλατζή με το μουστάκι του Δυοβουνιώτη. Μετά, άστραψε άσφαλτος διορθωμένη σε πολλά σημεία, πλην με μια αρχαιοελληνικής έμπνευσης ταινία από λευκό τσιμέντο που γλύστραε σαν το τελευταίο κείμενο του Καρανίκα, αλλά δεν υπάρχει ηρώoν για τους νεκρούς που προκάλεσε.
Βέβαια, υπάρχει παράδοση που δεν ξεχνιέται. Στα διόδια των Μαλγάρων βγαίνοντας από την πόλη, δεξιά, διατηρείται ακμαίος ένας καταυλισμός με σουβλακερί που τον φωτίζουνε τα βράδια. Αλλά το αριστούργημα της Περιφέρειας Στερεάς, υπάρχει καθιερωμένο και εγκυκλιωμένο, πάνω στην ευθεία που βγάζει Λαμία, μόλις αφήσεις αριστερά το μεσαιωνικό αγωγό πριν τη Δαμάστα, αυτόν που οι παλαιοί οδηγοί ερμήνευαν ως «γέφυρα Φραγκοκρατίας» όπου σε περιμένει μια ταμπελίτσα που εξηγεί πως «εδώ και σαπέρα δεν είναι αυτοκινητόδρομος» ενώ δεν έχει αλλάξει μήτε το πλάτος, μήτε η σήμανση.
Γιατί αυτό; Διότι οι Λαμιώτες δεν λένε να ξεχάσουν το σμήνος με τις ταβέρνες, τα αναμνηστικά, τα βενζινάδικα, τις τουαλέτες για τα Πούλμαν και τα κουτιά με τα τοπικά προϊόντα. Κανονικά, το πέταλο του Μαλιακού, θα πρεπε να ξεχαστεί με την όδευση Αρκίτσα-Γλύφα, μέσω Ευβοίας, αλλά έπεσε πολλή «μελέτη»: ο τόπος γεννάει σεισμούς, δεν είμαστε για τουνέλια ή γιοφύρια, θα έρτει ο Ξέρξης και οι Γαλάτες, μη το ρισκάρουμε. Εντάξει είναι τριάντα χιλιόμετρα παραπάνω, αλλά σιγά τις μπετζίνες. Δεκάδες παρόδια χωριά και κωμοπόλεις ,που ζούσαν από την κυκλοφορία, χώθηκαν στην ανυπαρξία, παρά τις μακροχρόνιες αντιστάσεις, πανελληνίως.
Είμαι βέβαιος ότι σε λίγα χρόνια, θα υπάρξουν μεταπτυχιακές μελέτες που θα εκθειάζουν το τοπικό πείσμα, ερμηνευμένο ως «αντίσταση στην αγοραία ξεφτίλα του εκσυγχρονισμού» μιας Ελλάδας που διασχίζοντάς την, το βλέμμα σου σκοντάφτει σε ερείπια των σίξτις, κελύφη ρημαγμένα, που να μου το θυμηθείτε, θα είναι διατηρητέα. Ενώ θα δούλευε θαυμάσια το ρημαδιό ως εθνική οδός άνευ διοδίων.
Έως να γυρίσει ο ήλιος πάντως, θα θυμάμαι την Θεσσαλονίκης-Αθηνών τουπίκλην «Εθνική» όχι ως το «ωραίο ταξίδι» της Ιθάκης του Καβάφη, αλλά ως το βάσανο του Παπαδιαμάντη που κίνησε με βαπόρι για τη Σκιάθο με νέα κουστουμιά, και τηνε λέρωνε σε κάθε φρέσκια λαδιά του καταστρώματος, μη και τον θεωρήσουν οι συντοπίτες ακάτρ πένγκλ και γαλάντη.
Μεταθανάτιο βιβλίο έγιναν οι προθανάτιες συνεντεύξεις Μητσοτάκη (του ορίτζιναλ) στον Παπαχελά, που είχε πάρει την αντιπροσωπεία. Δεν αναρωτιέμαι για το περιεχόμενο. Αναρωτιέμαι πώς να μοιράσανε τα ποσοστά επί των πωλήσεων…
Μέσα στο μυαλό ενός τρελού πάντα έχει λιακάδα.
Μην νομίζετε ότι επειδή όλα φωτίζονται από το αμείλικτο φως, δεν είναι επικίνδυνα ή ανειλικρινή.
Διπλά χρόνια πολλά στον Μιχαήλ Άγγελο. Στον Ραφαήλ. Στον Ίκαρο του Δαίδαλου. Στην Άντζυ Σαμίου. Και στον Γαβριήλ Πεντζίκη.
