Author: Θωμάς Ξωμερίτης

  • And the band played on…

    Είμαστε σε κατάσταση υπεύθυνης στάσης, δήλωσε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, προσθέτοντας ότι όσοι δεν πειθαρχούν και συνεχίσουν θα αντιμετωπισθούν ανάλογα.

    Με εντολή Πρωθυπουργού κλείνουν οι οργανωμένες παραλίες και τα χιονοδρομικά κέντρα. Ο Μητσοτάκης επισήμανε ότι χρειάζεται υπευθυνότητα, να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.

    Μαζί τους. Αυστηρότητα και τράβηγμα του αυτιού των κακομαθημένων πολιτών.

    Ο Άδωνις θυμωμένος κάνει μάθημα υπευθυνότητας από το δελτίο του ΣΚΑΙ με αφορμή τη σημερινή συμπεριφορά στα σούπερ μάρκετ. Ο Στραβελάκης κουνάει συγκαταβατικά το κεφάλι.

    Τρύπια η υπευθυνότητα κι ο θυμός, χάνει το λάστιχο της αυστηρότητας. Η διαρροή από την Εκκλησία της Ελλάδας, στην οποία ανεύθυνα η πολιτική ηγεσία πέταξε την ευθύνη.

    Περιμένουμε απόφαση από τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο το απόγευμα της Δευτέρας.

    Μέχρι τότε, Μιχάλης και Άδωνις ας κρατήσουν χαμηλότερα τους τόνους. Για να μπορούν να πείθουν στη συνέχεια σε περίπτωση που από το βράδυ της Δευτέρας η Εκκλησία δεν…

    Ελπίζω σε ορθή απόφαση της ΔΙΣ.

    Παρατηρώντας τη γλώσσα του σώματος του Πρωθυπουργού μπροστά στους εκπροσώπους της Εκκλησίας στην ορκωμοσία της Προέδρου, από αυτόν δεν ελπίζω κάτι.

    Αναρωτιέμαι τί θα έγραφε γι’ αυτή τη γλώσσα η Βίβιαν Ευθυμιοπούλου.

  • “…not prepared at all – in a sense…”

    …αν είχαμε δείξει σοβαρότητα με τέτοιες καταστάσεις ίσως να είχαμε ήδη εμβόλιο κατά των κορονοϊών που ίσως ήταν αποτελεσματικό με αυτό το στέλεχος ή με το SARS ή με το MERS…

    Αν έχετε το χρόνο και την υπομονή ακούστε όλο το podcast. Πληροφορίες για τον Michael Osterholm εδώ.

  • famous last words 2

    Τσουνάμια. Καλά μακροβούτια. Στην υγειά μας!

    https://www.youtube.com/watch?v=POYIjgsJhAM

  • Πατρίδα

    Νύχτα Παρασκευής προς Σάββατο, ονειρεύτηκα ότι βρέθηκα καλεσμένος μαζί με πολλούς άλλους σε σπίτι φίλου, σε τραπέζι. Είχαμε καθίσει στην αυλή να φάμε. Στον πραγματικό κόσμο ο φίλος έχει σπίτι σε ελληνικό νησί αλλά στο όνειρο το τοπίο γύρω ήταν αλπικό. Ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι ομοτράπεζοί μας ήταν απρόσκλητοι χρυσαυγίτες. Ο Μιχαλολιάκος καθόταν αντιδιαμετρικά στο τραπέζι από τον οικοδεσπότη και τη σύζυγό του -ο μόνος χρυσαυγίτης που αναγνώριζα. Και ήταν αρκετοί από δαύτους, όλοι σκορπισμένοι ανάμεσα στους καλεσμένους. Χαρούμενοι, αεράτοι, απαιτητικοί, μιλούσαν μόνο αυτοί. Υπέθεσα ότι δεν μιλούσε κανείς άλλος από φόβο, όπως φοβόμουν κι εγώ, γιατί το όνειρο ήταν έντονο και παρά το διάχυτο φως ήταν βουτηγμένο στο φόβο. Ίσως κάποιοι να συμφωνούσαν με όσα άκουγαν. Το να μη μιλάει κανείς σε συζήτηση δέχεται διάφορες εξηγήσεις, ποτέ δεν μπορεί να είναι κανείς σίγουρος όταν σε μονόλογο αντιτάσσεται η σιωπή.

    Ένας από τους χρυσαυγίτες ήταν καθισμένος πλάι μου ενώ ο σύντροφός μου βρισκόταν τρεις θέσεις πιο πέρα, στα δεξιά μου, πλησιέστερα στον οικοδεσπότη. Αυτό ήταν αιτία που ένιωθα ιδιαίτερα αγχωμένος γιατί ένιωθα πιεστικότερη τη σιωπή, τον τρόμο ότι αν μιλούσα στο σύντροφό μου θα με άκουγε κάποιος από τους παρείσακτους, ειδικότερα αυτός δίπλα μου, στ’ αριστερά μου. Κι αυτός, λες και διάβασε τη σκέψη μου, πήρε το λόγο, μίλησε δυνατά για μένα προς όλους, γελώντας. Είπε ότι με πάει πολύ και όταν τελειώσει το τραπέζι θα με πάρουν μαζί τους. Γύρισε προς το μέρος μου με αγκάλιασε, είπε δυνατά να μη φοβάμαι. Το πρόσωπο του πλησίασε το δικό μου κι ένιωσα τη γλώσσα του, το σάλιο του στο μάγουλό μου. Τότε άρχισα να ξυπνώ τρομαγμένος και καθώς ξυπνούσα, με τη συνείδηση ακόμα μουδιασμένη αλλά σε λειτουργία, του είπα να μείνει μακριά μου γιατί δεν αισθανόμουν καλά και ότι πριν λίγες βδομάδες είχα ταξιδέψει στην Ελβετία. Θυμάμαι τότε τη φωνή του οικοδεσπότη, να ψιθυρίζει μέσα στο μυαλό μου – διώξε τους!

    Αυτά αναφορικά με το ένα μέτωπο των ημερών. Πρόθεσή μου ήταν να μη πω κάτι, αλλά με πρόλαβε το όνειρο -έντονο, ξεκάθαρο, αληθινό στο φως του, που έσπασε τη σιωπή.

    Στο δεύτερο μέτωπο, είχα σήμερα το πρωί ανοικτή την τηλεόραση στο ΣΚΑΙ, στα Ακραία Φαινόμενα. Ρεπορτάζ έξω από μια εκκλησία στην Καλλιθέα (νομίζω). Αυτή τη φορά δεν είχα λόγο να φοβηθώ να μιλήσω, ελαφρύς ο ξύπνιος, βαρύτερα συχνά τα όνειρα.

    Έστειλα λοιπόν το εξής μήνυμα:

    Σας βρίσκω θαυμάσιους. Στέλνετε σε εκκλησία δημοσιογράφο να κάνει ρεπορτάζ για τον κορωνοϊό, δεν παίρνει θέση με την κάθε ανοησία που ακούει από τους “πιστούς” και εξορκίζει αυτήν την τραγική πλάνη συμβουλεύοντας τους τηλεθεατές να πλένουν τα χέρια τους.

    Υπεύθυνη δημοσιογραφία.

  • Vulture culture

    Διάβασα στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Ορθολογικής Εταιρείας για τα έντεκα όρνια που βρέθηκαν δηλητηριασμένα στην Αιτωλοακαρνανία, κοντά στο φαράγγι της Κλεισούρας. Δύο χρόνια πριν στην ίδια περιοχή συνέβη ανάλογο περιστατικό, τότε επτά όρνια τα θύματα. Και το Φλεβάρη του 2012, στα στενά του Νέστου, δηλητηριάστηκαν τέσσερις χρυσαετοί, δύο όρνια και μια γερακίνα – το δόλωμα δύο δηλητηριασμένα κουφάρια αλόγων.

    Τα δύο όρνια που επέζησαν στο πρόσφατο συμβάν μεταφέρθηκαν για περίθαλψη και ανάρρωση στο Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ. Ένα είχε σήμανση στα φτερά και δακτυλίωση του 2015, από Ισραήλ.

    Αποικιακά ζώα τα όρνια, φωλιάζουν σε γκρεμούς. Η αποικία στην Κλεισούρα μαζί με τη γειτονική στα Ακαρνανικά βουνά είναι οι τελευταίες στη δυτική Ελλάδα και οι μεγαλύτερες στα ηπειρωτικά της χώρας. Οι πλέον βιώσιμοι πληθυσμοί όρνιων στην Ελλάδα απομένουν στην Κρήτη.

    Τέσσερα τα είδη γύπα στην Ελλάδα. Τα όρνια και στη συνέχεια ο ασπροπάρης, ο γυπαετός κι ο μαυρόγυπας. Ο πληθυσμός του μεταναστευτικού ασπροπάρη στο όριο κατάρρευσης. Αλλαγές χρήσης γης σε υποσαχάρια Αφρική κι Ευρώπη, οι σύγχρονες απαιτήσεις για ταφή των ψοφιμιών και για καύση των ζωικών αποβλήτων. Και βέβαια τα δηλητηριασμένα δολώματα. Στην Ελλάδα ασπροπάρηδες επιβιώνουν σε Θράκη και στα Μετέωρα, με τα περισσότερα ζευγάρια στο δάσος της Δαδιάς, στον Έβρο. Εκεί, στο Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου βρίσκεται κι ο τελευταίος αναπαραγόμενος πληθυσμός μαυρόγυπα των Βαλκανίων. Τέλος, ο γυπαετός, ο κοκκαλάς (για την αδυναμία του να τρώει κόκαλα τα οποία σπάει πετώντας τα από ψηλά), επιβιώνει στην Κρήτη ενώ στη βόρεια Ελλάδα παραμένουν κάποια ελάχιστα ζευγάρια, πληθυσμός καταδικασμένος.

    Αν και είναι απαγορευμένη από το 1993, η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, παραμένει κοινή πρακτική στη χώρα για λόγους προστασίας της γεωργικής και της κτηνοτροφικής παραγωγής από άγρια θηλαστικά, μικρά και μεγάλα, εξαιτίας των ζημιών που προκαλούν.

    Γύπες και όρνια. Κάποτε βοήθησα ένα φύλακα στη Δαδιά να σύρει από την καρότσα ψοφίμι, ένα νεκρό γάιδαρο, να το πετάξει στην ταΐστρα, τροφή για τους μαυρόγυπες, τα όρνια, τους ασπροπάρηδες. Κρανίου τόπος, μυρωδιά να λιγοθυμήσεις, ξέπλυμα ύστερα των χεριών με betadine.

    Ο ασπροπάρης, το πρώτο πουλί που προστατεύτηκε ποτέ. Αυτό στην αρχαία Αίγυπτο όπου αναγνώριζαν το σημαντικό ρόλο που είχαν οι γύπες να καθαρίζουν τη γη από τα μιάσματα, από τα επικίνδυνα υπολείμματα του θανάτου.

    Δίκιο είχε ο Χοακίν σαν επισήμανε ότι έχουμε αποσυνδεθεί από το φυσικό κόσμο. Αλλά αφελής στο να χρησιμοποιεί τις κραυγές αγωνίας της αγελάδας, όταν με βία και εξαιτίας μας αποχωρίζεται από το μικρό της, ώστε να σοκαριστούμε, να αποκηρύξουμε την αποτρόπαια πράξη και να αποκτήσουμε την ευαισθησία να επανασυνδεθούμε με το φυσικό κόσμο. Δεν υπάρχει τίποτα περισσότερο μέσα στο φυσικό κόσμο από την κραυγή της μάνας θηλαστικού όταν βίαια χάνει το παιδί της. Νόμος φυσικός, παλιός. Είναι ολοφάνερο ότι η επιστροφή στη φύση που πρεσβεύει ο Χοακίν και αποζητούν επιπολαίως οι περισσότεροι είναι αποστειρωμένη, όπως ιλουστρασιόν τοπίο σε οθόνη κινητού, μια Χάιντι καρτούν σε αλπικά λιβάδια.

    Σε τέτοιους είδους επανασύνδεση οι γύπες είναι οι τελευταίοι που θα αναζητήσουμε (αν τους αποζητήσουμε). Τα δηλητηριασμένα δολώματα είναι το betadine στην αποστείρωση, στον ευνουχισμό του φυσικού κόσμου ώστε να μας καλωσορίσει βουκολικός κι εξαρχής καθαρός, πράσινος. Αχρείαστος ο φρικτός ρόλος των νεκροφάγων.

    Γονείς μη αφήσετε τα παιδιά σας μπροστά στην τηλεόραση να ακούνε τις χλιαρότητες του Χοακίν. Στο παρατηρητήριο της Δαδιάς να τα πάτε, μπρος στην ταΐστρα. Εκεί με μάτια ορθάνοικτα να τα μάθετε να αγαπούν τους γύπες, το κλειδί για ν’ αγαπήσουν τον κόσμο, όλο το πακέτο του.

  • Φοίνικας

    Μάντρα κοντά στην πλατεία Βάθης όπου αλλοδαποί αδειάζουν από τα τρίκυκλα την ανακυκλώσιμη σοδειά των κάδων. Λίγα μέτρα πιο κάτω η εθνική παλιγγενεσία, η μπουτίκ ξενοδοχειακή αναγέννηση, το θαύμα.

    Ο κύριος στη Βερανζέρου όπου αγοράζω ξηρούς καρπούς, κυρίως χουρμάδες, είναι ιδιαίτερα πληροφορημένος. Μου μίλησε για το ποιά ξενοδοχεία θ’ ανοίξουν κι από ποιές εταιρείες. Σοδειά, κάποιες επενδύουν σε περισσότερα από ένα, σε πεντάδες. Το στέρφο, μολυσμένο αθηναϊκό ground zero βλασταίνει, ανθίζει και καρπίζει μέσα σε λίγους μήνες, σε χρόνο dt, time-lapse photography ντοκιμαντέρ. Ανθίζει και το κτίριο απέναντι από το αστυνομικό τμήμα, μέχρι πρόσφατα του ΚΚΕ, εκεί που έβλεπα συχνά την κομμουνιστική νεολαία να κατεβαίνει σύσσωμη και μέλη της ν’ απολαμβάνουν στο γαλακτοπωλείο της Στάνης το γιαούρτι, την κρέμα και το ανθόγαλο. Να καρδαμώνουν. Dave Red γράφει στο λόγκο του νέου ξενοδοχείου, κόκκινο ψηλά στον τοίχο, διατήρηση ιστορικής μνήμης και συνέχειας.

    Ερώτηση: η έκρηξη νέων ξενοδοχείων είναι αποτέλεσμα, σύμπτωμα ή προϋπόθεση ανάπτυξης;

    1 ή 2 ή 3 ή all of the above ή none of the above;

    Blowing in the wind, οι συζητήσεις στροβιλίζονται. Ο βιγκανισμός του Χοακίν του Φοίνικα και η μάχη του κατά της ανισότητας. Το σιντριβάνι της Ομόνοιας. Η κληρονομιά της ελληνικής επανάστασης.

    Η τελευταία, η επανάσταση, δεν ξέρω έχει ξεφύγει κάπως, ξενέρωμα οι βελόνες μπότοξ και σιλικόνης, το τράβα μπρος με το χαμόγελο στα χείλη και το δέρμα τσιτωμένο. Από παιδί αλλιώς το φανταζόμουν, το ένιωθα εγώ το ΄21 να σκιρτά μέσα μου με το δασύτριχο στήθους του Ανδρούτσου. Αυτού του Οδυσσέα θέλω το γυρισμό για ηρωική επανεκκίνηση του σπιτιού μας. Αλλού μας το πάνε.

    Ειλικρινά δεν ξέρω αν γι’ αυτή την τρυφερή, την αντρίκεια, τη γεμάτη σεβασμό και ειλικρίνεια ανάμνηση, θα με τοποθετήσει στο πλάι του ο μαχητής Χοακίν ή απέναντί του, εχθρό του.

    Έστω, θα το παίξω σωστά. Αφού λοιπόν μας θύμισε ο Χοακίν την κοινωνική ανισότητα, να μια είδηση τις μέρες αυτές η οποία φύτρωσε πίσω από γρίλιες αλλά δεν έτρεξε όπως η ροή πληροφοριών για τα χολιγουντιανά λάτε, τα νερά της Ομόνοιας, τα πλήθη στους δρόμους των αθηναϊκών city breaks.

    Το 68,3% του πληθυσμού στην Ελλάδα ζει κοντά στο όριο της φτώχειας, το 12,9% έχει εισόδημα κάτω από το όριο και το 55,4% είναι οικονομικά ευάλωτο, φλερτάρει τη φτώχεια. Δίχως την ευστροφία και την καπατσοσύνη να αρπάξει επιβίωση όπως παράσιτα στην Κορεατική πρωτεύουσα.

    Πίσω από τις γρίλιες, τα παλιά καλά τραγούδια μας άφησαν. 2021, εδώ είμαστε, δίχως θάρρος αλλά με άποψη, μας στοχεύουν οι ενέσεις νοσταλγίας – σιντριβάνια, ηρωισμός. Ανακύκλωση ψευδαισθήσεων μια κανονικότητας που κάποτε πιστέψαμε ότι αρκούσε γκλάμορ και πάσης φύσεως κουλ για να τη στήσεις να λάμψει. Κάποιοι, επιρρεπείς, πάλι έτοιμοι για παραμύθι.

  • Latter-day Saints

    Here’s a man who lives a life of danger – Laurie Anderson

    Το 2004 η Πολιτεία του Ιλινόι ζήτησε επισήμως συγγνώμη από τους Μορμόνους. Συγκεκριμένα για την απέλαση των μελών της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών καθώς και για τη δολοφονία, το λιντσάρισμα από τον όχλο, του φυλακισμένου και υπόδικου για προδοσία Joseph Smith, του προφήτη και ιδρυτή του Μορμονισμού. Τον Smith διαδέχθηκε ο Brigham Young. Ο νέος ηγέτης οδήγησε τα μέλη της Εκκλησίας δυτικά σε αναζήτηση νέας πατρίδας. Στις 4 Φεβρουαρίου 1846 διέσχισαν τον Μισισιπή. Στις 24 Ιουλίου του 1847 έφτασαν, εξαντλημένοι, στην πεδιάδα της Αλμυρής Λίμνης στη Γιούτα.

    Εκεί, ο πανέξυπνος κι οραματιστής Brigham ανακοίνωσε στους υπόλοιπους:

    Αυτός είναι ο τόπος!

    Τον επόμενο μήνα σε επιστολή στον τότε Πρόεδρο των ΗΠΑ James Polk, ο Young έγραψε:

    …Δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε το λόγο της εξορίας μας, τον γνωρίζετε, θα αρκέσουμε να αναφέρουμε ότι ένας συνδυασμός τυχαίων, παράνομων και αντισυνταγματικών συγκυριών μας έφερε στην παρούσα κατάσταση, σ’ ένα ταξίδι που επιθυμούμε να τελειώσει σε μια τοποθεσία δυτικά των Βραχωδών Ορέων κι εντός της λεκάνης της Μεγάλης Αλμυρής Λίμνης, όσο πιο σύντομα μας το επιτρέψουν οι συνθήκες, πιστεύοντας ότι αυτός είναι ο τόπος ο οποίος θα απαιτήσει σκληρή δουλειά ώστε να αποκτήσουμε καλή ζωή και, συνεπώς, κανένας άλλος δεν θα τον ποθήσει όσο γύρω του υπάρχει ακατοίκητη αλλά εύφορη γη…

    Ο Μορμόνος Mitt Romney, υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στις προεδρικές εκλογές του 2012, ο πρώτος Μορμόνος υποψήφιος, είχε απόλυτη επίγνωση της μοναχικότητας της πράξης του να ψηφίσει υπέρ της ενοχής του Προέδρου Τραμπ, κατηγορούμενου για κατάχρηση εξουσίας. Αναμένοντας σκληρή αποδοκιμασία από το ίδιο του το κόμμα, ο Romney ήταν ο πρώτος γερουσιαστής στην ιστορία των ΗΠΑ ο οποίος ψήφισε υπέρ αποπομπής Προέδρου προερχομένου από τον κομματικό του χώρο.

    Είπε:

    …Αλλά η υπόσχεσή μου ενώπιον του Θεού να ασκήσω αμερόληπτα δικαιοσύνη απαίτησε να μην δώσω σημασία σε προσωπικά συναισθήματα και πολιτικές προκαταλήψεις. Φοβάμαι ότι αν ήταν να αγνοήσω τα αποδεικτικά στοιχεία που έχουν παρουσιαστεί και να παραβλέψω προς χάρη ενός στρατευμένου αποτελέσματος όσα πιστεύω ότι ο όρκος μου και το Σύνταγμα απαιτούν από μένα, θα εξέθετα το χαρακτήρα μου σε δριμεία κριτική από την ιστορία και σε κατάκριση από τη συνείδησή μου.

    Γνωρίζω ότι υπάρχουν άνθρωποι στο κόμμα μου και στην Πολιτεία μου που θα αποδοκιμάσουν έντονα την απόφασή μου και κάποιοι θα την καταδικάσουν με βδελυγμία. Είμαι βέβαιος ότι θα ακούσω ύβρεις από τον Πρόεδρο και τους υποστηρικτές του. Πιστεύει όμως κανείς σοβαρά ότι θα αποδεχόμουν τέτοιες συνέπειες αν δεν είχα την ακράδαντη πεποίθηση ότι το ζήτησε από μένα ο όρκος μου ενώπιον του Θεού;

  • Επτά επί Θήβας

    Στη Θήβα το περασμένο Σάββατο, στο νέο αρχαιολογικό μουσείο. Απόφαση στιγμής, κοιτάζοντας αφηρημένα το πρωί απ’ το παράθυρο της κουζίνας κομμάτια ήλιου τρυπωμένα στον ακάλυπτο. Επίσκεψη σε αναβολή τριών χρόνων. Μικρό το αποτύπωμά της μετακίνησης σε τσέπη και σε πλανήτη. Με το ΚΤΕΛ. Παρκαρισμένο το αυτοκίνητο, το οδήγημα το νιώθω ολοένα αγγαρεία, ευχαρίστηση το ταξίδι μόνος με υπεραστικό λεωφορείο. Κόσμος συνταξιδεύει και κόσμος γλιστρά έξω από το παράθυρο. We’d ride in limousines, their chauffeurs would drive, τραγούδησε ο Σινάτρα στα 35. Still on the good side of 60, λέω. Καλύτερα δεν γίνεται.

    Περνώντας το Σχηματάρι ο οδηγός σταμάτησε για ν’ ανέβουν αλλοδαποί. Θυμήθηκα ότι εκεί λειτουργούσε hot spot. Δεν ήξερα αν παρέμενε ανοικτό. Πέντε Αφρικανοί – αντρόγυνο, δυο αγοράκια κι ένας συνομήλικος του πατέρα. Το μεγαλύτερο από τα παιδιά έκατσε δίπλα μου, απ’ την άλλη μεριά του διαδρόμου ο πατέρας, οι υπόλοιποι σε πίσω θέσεις. Μιλούσαν Γαλλικά μ’ εκείνη τη χαρακτηριστική προφορά, αναφέρθηκαν στην Alpha Bank. Κάπου από δυτική Αφρική, σκέφτηκα.

    Ο μικρός άρχισε να παίζει ανοιγοκλείνοντας νευρικά το μικρό δοχείο απορριμμάτων μπροστά στη θέση. Ο πατέρας άπλωσε το χέρι να τον σταματήσει κρατώντας το δικό του, κάνοντας παρατήρηση. Ντράπηκε το πιτσιρίκι που έγινα μάρτυρας, γύρισε διστακτικά το βλέμμα να με κοιτάξει. Τον κοίταξα στα μάτια κι έβγαλα να δώσω καραμέλα. Γύρισε στον πατέρα, με απορία. Ο πατέρας έγνεψε καταφατικά, καθησυχαστικά. Πρόσφερα καραμέλα και σ’ αυτόν.

    Ρώτησα αν ήταν από το Καμερούν, η πρώτη χώρα που σκέφτηκα. Από το Κονγκό διόρθωσε ο πατέρας. Πετύχαμε στόχο, την καρδιά του σκότους, σκέφτηκα αυτοσαρκαζόμενος, τρολάροντας.

    Ευγενικός, μου επισήμανε ότι εκτός από γαλλικά μιλούσε και πορτογαλικά. Δεν ανέφερε τα αγγλικά, τη γλώσσα επικοινωνίας μας. Δεν θέλησα να ρωτήσω περισσότερα, άστα να πάνε.

    Κατεβαίνοντας ο μικρός γύρισε να με χαιρετήσει, μου είπε thank you. Ένιωσα μια ορμή, σαν χαρά, όπως μετάγγιση κουράγιου που αναβλύζει από την αποδοχή ότι τα έχασες όλα αλλά είναι μαζί σου όσοι αγαπάς περισσότερο, γεροί και δυνατοί.

    Θήβα, όπως η ασυνάρτητη επαρχία του Σαββόπουλου. Πεζός στην Πινδάρου προς το μουσείο τους ξανασυνάντησα. Ήταν καμιά δεκαπενταριά όλοι, Αφρικανοί, μπροστά στο ΑΤΜ. Κάποιοι κρατούσαν την κάρτα στο χέρι.

    Το μουσείο, κτισμένο σε πυλωτή, τα θεμέλιά του σε ερείπια της πόλης της εποχής του Χαλκού που ξέθαψε η ανασκαφή. Μια ομαδική ταφή, τουλάχιστον δώδεκα άτομα – άντρες και γυναικόπαιδα.

    Βιαστικός να προλάβω το δρομολόγιο επιστροφής στις 3 το απομεσήμερο, αγόρασα φιστίκια και ήπια έναν καφέ. Στο σταθμό μασουλώντας όρθιος, χάζευα ένα νέο άντρα που μάζευε σκουπίδια σε μεγάλη μαύρη σακούλα από τα γεμάτα δοχεία απορριμμάτων που ξεχείλιζαν. Το παλτό του τρία νούμερα μικρότερο. Μιλούσε μόνος, δυνατά κι αργόσυρτα, γκρίνιαζε για το σκουπιδαριό. Πλησίασε μια ηλικιωμένη και του έδωσε κέρματα ζητώντας του να πάει να καθαρίσει έξω από το σπίτι της, θυμίζοντας ποια είναι. Ο νεαρός βεβαίωσε ότι θυμόταν και υποσχέθηκε να το κάνει.

    Του έδωσα τα υπόλοιπα φιστίκια. Μπούχτισα είπα. Τα πήρε.

    Έκατσα δίπλα στη γυναίκα στο πεζούλι το υπόστεγου, στον ήλιο, αναμένοντας ν’ ανοίξει το πούλμαν τις πόρτες. Είναι καλό παιδί είπε για το νεαρό, πρόθυμος, πάντα βοηθάει. Περιέγραφε τις κινήσεις του – τώρα θα πετάξει τη σακούλα με τα σκουπίδια στον κάδο για το απορριμματοφόρο, τώρα θα μπει μέσα να πλύνει τα χέρια του με σαπούνι, πάντα πλένει τα χέρια του.

    Ο νέος άντρας απομακρύνθηκε μονολογώντας, παλεύοντας το πορτοκάλι που του χάρισε ο υπεύθυνος του σταθμού.

    Στην επιστροφή μαζί μας άλλη παρέα Αφρικανών. Τους αφήσαμε στη στάση πριν το Σχηματάρι.

    Καλοκαιράκι η πρώτη του Φλεβάρη του ‘20. Για τέσσερις ώρες ο κόσμος μου στον αυτόματο πιλότο. Ο υπόλοιπος κόσμος ψηφιδωτό αίνιγμα, κομμάτι κομμάτι στην οθόνη του κινητού την ώρα της επιστροφής.

    And it came undone.

  • Ζωονόσοι

    Δεκάδες ευρώ κοστίζει μια μερίδα αμπελοπούλια, η πανάκριβη και παράνομη λιχουδιά – για μερικούς – της Κύπρου. Ζήτημα γοήτρου η κατανάλωσή της, στα κρυφά, σε κάποια κυπριακά εστιατόρια. Πρόκειται για αποδημητικά μικρά πουλιά, άγρια ζωή πιασμένη σε δίχτυα ή ξόβεργες, που διακινείται μέσα από μαυραγορίτικα κυκλώματα για να φαγωθεί επιδεικτικά με το χέρι, πιασμένη από το ράμφος. Διεθνής η κατακραυγή για την κυπριακή συνήθεια, ίσως παράδοση – δεν αντιλέγω. Υπήρξε διαμαρτυρία προς την κυβέρνηση της χώρας από τον Πρίγκιπα Κάρολο. Και ο συγγραφέας Jonathan Franzen (που είναι και ερασιτέχνης ορνιθολόγος) στη συλλογή δοκιμίων “Farther Away” συμπεριέλαβε κείμενο με τον τίτλο “The Ugly Mediterranean” για τις πρακτικές με τις ξόβεργες που συνεχίζουν στην ύπαιθρο των χωρών της Μεσογείου.

    Στην Κύπρο έζησα μικρός δεν έχω ανάμνηση από αμπελοπούλια στο τραπέζι (θα θυμόμουν σίγουρα κάτι τέτοιο). Ίσως ήταν κάποτε πρακτική της ανάγκης, συμπλήρωμα μιας βασικής διατροφής που άλλαξε σε στάτους και εύγευστο μεζέ με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου.

    Θυμάμαι όμως στην επόμενη μετάθεση του πατέρα μου, πιτσιρίκι στην πρώτη δημοτικού, μια συμμαθήτριά μου τη Γλύκα. Το σπίτι της κάπου στα περίχωρα της Σιάτιστας όπου μου έδειξε μέσα από τις τρύπες του πατώματος, κάτω στο στάβλο, στο υπόγειο όπου κρατούσανε τα ζωντανά. Και από πάνω η κρεβατοκάμαρα. Μεγάλη η γοητεία εκείνης της εικόνας για ένα μικρό αγόρι

    Για να ζεσταίνουν το σπίτι τους, εξήγησε η μητέρα του αγοριού, αλλά εμείς έχουμε τη σόμπα.

    Και πιο πρόσφατα θυμάμαι τα ξεσπάσματα του αφθώδους πυρετού στην Ελλάδα, το 1996 και το 2000 – ένας κίνδυνος που εξακολουθεί να υφίσταται για την Ευρώπη. Μια νόσος που μπορεί να μεταδοθεί από τα ζώα στο άνθρωπο και προκαλέσει άφθες και εξελκώσεις, μια ζωονόσος. Σπάνια η μετάδοσή της στον άνθρωπο αλλά ταχύτατοι οι ρυθμοί που μεταλλάσσονται οι ιοί.

    Και ερχόμαστε στις νυχτερίδες, οι φωτογραφίες από τη βρώση των οποίων προκάλεσε μεγάλη φρίκη στη ψηφιακή ζωή πολλών, υποθέτω όχι μόνο στην Ελλάδα. Διάβασα κάτι ενδιαφέρον. Στις νυχτερίδες, οι οποίες συνιστούν το ένα τέταρτο των ειδών των θηλαστικών, η ενεργοβόρα ικανότητα πτήσης συνέβαλε στο να αποκτήσει κάποιες ιδιαιτερότητες το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Τα ζώα, στις πολυάριθμες αποικίες τους, έγιναν ανεκτικοί φορείς πολλών ιών μερικοί από τους οποίους μεταδίδονται στον άνθρωπο.

    Υπάρχουν μέρη του κόσμου όπου κάποιοι έχουν τη συνήθεια να τρώνε νυχτερίδες. Για τους ίδιους λόγους που στην Κύπρο τρώνε τα αμπελοπούλια. Δεν βρίσκω τη συνήθεια αυτή λοιπόν κάτι που θα έπρεπε να μας έχει ξενίσει τόσο. Έντομα τρώνε οι νυχτερίδες, έντομα και τα αμπελοπούλια.

    Εδώ μια φωτογραφία μερίδας αμπελοπουλιών από το Δημήτρη Δημητρίου.

    Έχω αναφερθεί μέσα από τις σελίδες του Cloud σε αυτό που είπε ο εθνοβοτανολόγος Gary Nabhan: Το ζιζάνιο ενός ανθρώπου είναι το ζαρζαβατικό ενός άλλου. Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα λοιπόν.

    Αλλού όμως το ζήτημα και όντως το πρόβλημα. Στη Δυτική Αφρική (για να θυμηθούμε τον Έμπολα) και στην Ασία λιχουδιά οι νυχτερίδες. Και δεν είναι αποκλειστικά στο κυνήγι ο φόβος, στην άγρια ζωή ως έδεσμα.

    Ειδικά στην ανατολική Ασία με τον ανθρώπινο πληθυσμό ολοένα να πυκνώνει, το βιοτικό του επίπεδο ολοένα ν’ ανεβαίνει προσθέτοντας περισσότερο κρέας στη διατροφή, με τις κτηνοτροφικές μονάδες να μεγαλώνουν και τα γουρουνάκια, τις παπιούλες και τα ψαράκια ολοένα πιο στριμωχτά, οι ιοί ανακυκλώνονται, ανταλλάσσονται, μεταλλάσσονται.

    Η ανατολική Ασία θα συνεχίσει να μας προβληματίζει ολοένα και περισσότερο στο μέλλον – όπως προειδοποιούσε αυτό το άρθρο εδώ και δέκα χρόνια.

    Δεν το μάθαμε ακόμα.