Author: Πετεφρής

Στα Γαυγάμηλα, το έτος 331 πΧ, η στρατιά του Αλέξανδρου πρωτοείδε ελέφαντες το κέντρο της Περσικής παράταξης. Πρέπει να έκαναν αίσθηση, τουλάχιστον στις πρώτες γραμμές, γι αυτό και αναφέρεται θυσία κατευνασμού του βασιλέα. Οι ελέφαντες βέβαια, δεν κουνήθηκαν, δεκαπέντε συνολικά, καθώς η μάχη, όπως την διαμόρφωσε η στρατηγική του, δεν εξελίχτηκε σε κατά μέτωπο επίθεση και ο Δαρείος έκρινε πως τα δρεπανηφόρα άρματα θα ήταν πιο αποτελεσματικά.

Τα νέα Γαυγάμηλα, διαδραματίστηκαν ημέρα Πέμπτη του Φλεβάρη, μετά 32 λεπτών άργητα στο πεδίο της μάχης, καθώς ο πρωθυπουργός έχασε το πλεονέκτημα να είναι ο μόνος ηγέτης που θα ήταν στην ώρα του σε ένα ραντεβού. Φρόντισε ο Πρόεδρος της Βουλής να προηγηθεί θεσμικά, συμβουλεύοντας να μη κάνουν τη Βουλή του θερινή και άρχισε η πρωτολογία.

Δεν ήταν ενδιάμεσα καμία ημερησία διάταξη. Από τον κύριο Κυριάκο έμοιαζε πίεση επί προσωπικού. Παραπονέθηκε που δύο βουλευτές το παράκαναν μπερδεύοντας τα ανήλικα προσφυγόπουλα με τους νεοδημοκράτες και απαίτησε από τον αρχηγό τους δικαίωση. Την έλαβε, αλλά τα όνειρα δεν έλαβαν εκδίκηση. Τα υπόλοιπα ήταν βαρετώς κοινοβουλευτικά, ώσπου κατέληξε το παιδί-λάστιχο ο Βαρούφ, με μία ομιλία λυρική όπου απάντησε σε όλα τα επιχειρήματα του Ιουλίου 2015, δείχνοντας άκρως κολλημένη αντίδραση.

Αλλά εγώ είμαι εδώ, στις προσταγές σας, για να συνδυάσω Αφήγηση μάχης με Κώδικα θυμοσοφίας. Ο Αλέξανδρος υπέμεινε τη γιούργια των Περσών και τα βλητικά και έπειτα, δια λοξώς σοφής ιππικής κίνησης βρέθηκε μπροστά στον Δαρείο. Αλλά η νίκη δεν ήταν αυτόματη. Ικανοί ιππείς κάλπασαν απείραχτοι ως το μακεδονικό στρατόπεδο, το σάρωσαν και ο γέρο Παρμενίων ζήτησε βοήθεια επειγόντως. Ο Αλέξανδρος συγχύστηκε επιτάχυνε την καταδίωξη του Δαρείου αλλά δεν την ολοκλήρωσε – γύρισε να βοηθήσει τον γεροστρατηγό και η πιό πολύνεκρη μάχη δόθηκε τότε, όταν Μακεδόνες και Πέρσες συγκρούστηκαν ανάποδα και πλήρωσαν με το αίμα τους την γεροντική βιασύνη. Πάντως ελέφαντες δεν κινήθηκαν και η μάχη ήταν νίκη του 25χρονου βασιλιά.

Έτσι και ο Μητσοτάκης επιβεβαίωσε πως θα ακολουθούσε αυτό που ξέραμε από προψέ – υποστήριξη της υπουργού, απαίτηση ανατροπής κάθε χοντράδας, και ο Τσίπρας που μπήκε στο στρατόπεδο του Παρμενίωνα σχεδόν τυχαία, ισορρόπησε τη μάχη. Τα βασικά επιχειρήματα, οι ασιατικοί κτηνώδεις ελέφαντες, οι προπονημένοι με τα ακονισμένα ελεφαντόδοντα και τους τοξότες στην πλάτη τους, έμειναν επί τόπου βαριεστημένοι.

Λόχοι παιδεραστών και τάγματα παιδόφιλων, κρύφτηκαν σε κάτι βάτα που ο Κούγιας είχε σκεπάσει με απολογίες και το πεδίο της μάχης επλήσθη ασεβών κινήσεων και ασέμνων χειρονομιών, αλλά η Βουλή τήρησε τους νόμους του αίματος και όλοι πέρασαν στα μεσημεριανάδικα για να δούνε την εξέλιξη αλλά έπρεπε να περιμένουν καθώς ο Κούγιας έπαιζε τον σατράπη Βήσο και ο Βαγώας μάζευε στρατό. Μέσα στην ταραχή και το κακό, η Μενδώνη-Στάτειρα διέσχισε το τοπίο της σύγκρουσης στην Βουλή και κατέφυγε ικέτις στην θύρα του πρώτου ιδρύματος που έτυχε στον δρόμο της.

Η νύχτα που έφυγε ο Μπούκοβι (Χαριτόπουλος). Τη νύχτα αυτή τη λέτε εσείς φωτιά μα εγώ τη λέω δέντρο (Σαββόπουλος). Η νύχτα που έφυγε η Ανθή Σαλαγκούδη (εγώ).

Moυ φαίνεται τελείως παράλογη η συσπείρωση γύρω από την κυρία Μενδώνη, με την κατασκευή ενός ταμπουριού, όπου η Νέα Δημοκρατία προτίθεται να συσπειρώσει τον κόσμο της και τους ανθρώπους της. Χάθηκε ένα ύψωμα, μια πανοραμική θέα, ένα οπλοπολυβόλο από αυτά που συνήθιζε η Δεξιά για να επιβιώσει;

Τελειώνουν οι εφεδρείες, κύριε Μητσοτάκη. Ο συναγερμός της παράταξής σας, να αγιοποιήσετε υπουργό, θεωρώντας την κυρία Μενδώνη ως θηλυκή εκδοχή του Ford που έβγαζε τις Τhin lizzy του σε μαζική ένταση, εφευρίσκοντας τον ακίνητο εργάτη μπροστά στην ταινία παραγωγής, θα σας έρθει πανωκέφαλα και δεν θα καταλάβετε για πότε σας εξώθησαν σε πολιτική αποστρατεία. Η υπουργός πολιτισμού ανήκει στις κυρίες που προτίθενται να σας καταναλώσουν ζώντα! Όντως η κεντρώα παρουσία της, ο συστηματικός της εργονομισμός και το σύστημα παραγωγής το τελείως απολίτικο προετοιμάζει μια ελληνίδα Μέρκελ που δεν θα υποπέσει στο λάθος να το παίξει δεξιά.

Ο πολιτιστικός χώρος, από τα χρόνια του Βοβολίνη, χαρακτηρίζεται από έντονη αδυναμία αποκόλλησης από την τεχνική των επιδοτήσεων. Ο μακρύς κατάλογος «επιτευγμάτων» της κυρίας Μενδώνη, δεν έχετε πάρει είδηση πως ακυρώνει εσάς προσωπικά: το πολύ πολύ να θεωρηθείτε ο αδύναμος κρίκος που δήθεν άρχει ενώ στα πολιτιστικά ρυθμίζει τα πάντα  μία κυρία εκ Βαράγγων, που την υποστηρίζουν κεφάλαια επενδύσεων και ιδρύματα που δεν μοιάζουν με κανένα. Και μόνη η αστραπιαία λήψη αποφάσεων από ένα ΚΑΣ που φέρεται ως υποτελές κίνημα νενέκων, δείχνει πόσο τεράστιο πεδίο ασκήσεων διαθέτει, ακόμη κι αν της αρνηθείτε κάθε χρηματοδότηση! Δεν είναι η πρώτη φορά που «ευεργέτης» θα κυβερνήσει το γκουβέρνο εξάλλου. Aν σε ένα «τρέχον» υπουργείο υπήρχε μη πολιτικό πρόσωπο που έλυνε κι έδενε χάρη στην αξιοσύνη του, ο κατ΄ όνομα υπουργός δεν θα μακροημέρευε. Στο Πολιτισμού, που έχουμε τέτοια προσωπικότητα που έχει σκεπάσει Στίκες και Ορλάνδους και Σωτηρίου και Μαρινάτους και μια σειρά παραγωγής αντιλήψεων βαθύτατα προσωπολαγνικών, η παρουσία τέτοιου προσώπου λειτουργεί ως παυσίλυπον, σωσίτριχον και φυλαχτό.

Σε μία περίπτωση, η αμεριμνησία σας δείχνει, κύριε Μητσοτάκη, τα αξέχαστα χρόνια που ο Ανδρέας προήδρευε όσο πατάει η γάτα, με τον μακαρίτη τον Γιαννόπουλο δεξί εξαπτέρυγο στην περιφορά της Αγίας Μεταλήψεως. Η αποτίμηση της υπουργού πολιτισμού με ένα κατεβατό που δεν χάρηκε ποτέ και πουθενά, κανένας νεοδημοκράτης υπουργός, δείχνει το μέγεθος του λάκκου όπου πέσατε.

Αλήθεια, δεν καταλάβατε την πλεκτάνη που σας τύλιξε του Αδώνιδος η τρίπλα; Ο οποίος καλλιεργεί τον τίτλο του τιμονιέρη του λιανεμπορίου και θα συμμαχήσει με κάποιον από τους δύο δομεστίκους σας;

Δεν έχετε διάδοχο από την Αγία Οικογένεια. Ο Καραμανλισμός ευφραίνεται καθώς ο αυτοδιοικητικός βορράς του ευημερεί, ο Σαμαρισμός διατηρεί δυνάμεις ικανές να χρηματοδοτήσουν την μελλοντική του διαπάλη με τους Καραμανλικούς. Κι αντί να μαζέψετε τα ασυμμάζευτα, είσθε μονίμως υπό την επήρεια πολιτικού δαλτωνισμού: ο Σύριζα ποτέ δεν είχε χρώμα και δεν θα αρκεστεί στο ροζουλί που τον τοποθετείτε: έχει αρκούντως φουσκώσει τα πανιά της Γεννηματά, ώστε να πιστεύει πως δεν κυβερνά μπαρκομπέστια με αιγοπρόβατα, αλλα μπρατσέρα με πυξίδα τα «λόγια της πλώρης» (κι όχι τον «Αρχαιολόγο» τον Καρκαβίτσα).

Αφήστε τον Σύριζα στην απεγνωσμένη του ματαιοδοξία. Η νέα φουρνιά εκπροσώπων τύπου της Μητσοτακικής παράταξης, θα φέρει τέτοιον όλεθρο στον μητσοτακισμό, που θα ψάχνετε σπίρτο να ανάψετε σόμπα και θα ρίχνετε νερό, αφηρημένοι. Είναι σαν ένας στρατηγός να παίρνει αυστηρά μέτρα για να μη κινδυνέψει η λεγεώνα του και απέναντί της βρίσκονται μερικοί γιδοβοσκοί που κρύβονται σε σπηλιά.

Η δεξιά σας, κύριε Μητσοτάκη, οδηγεί σε συνταξιουχική ανάγνωση της «Εστίας». Απεναντίας, το να αφήσετε τα νιάτα του Σύριζα να σας κοντράρουν, συμβάλει στο να λείψουν από τον χάρτη: όταν κλείσει την εφηβεία του ο Τσίπρας, όπου να΄ναι, θα είναι πενηντάρης. Και ο μόνος ρόλος που θα προσδοκά «το παιδί» θα είναι του Κωνσταντάρα.

Κατά τα άλλα, μεθύστε με το αθάνατο κρασί του 21. Που θα καταλάβετε πως ξύνισε πριν μπει η Σαρακοστή.

56 πνευματικοί άνθρωποι υπέρ της κυρίας Μενδώνη ― οι 21, Πρόεδροι και Διευθυντές  θεσμών κα ιδρυμάτων της χώρας. Εδώ θα μείνεις, εδώ θα μείνεις, της καληνύχτας τα φιλιά μη μου τα δίνεις.

56 πνευματικοί άνθρωποι υπέρ της κυρίας Μενδώνη ― οι 21, Πρόεδροι και Διευθυντές  θεσμών κα ιδρυμάτων της χώρας. Εδώ θα μείνεις, εδώ θα μείνεις, της καληνύχτας τα φιλιά μη μου τα δίνεις.

Οι επιζήσαντες του έτους 1972, θα θυμούνται μία ασπρόμαυρη τηλεοπτική σειρά με ήρωα κάποιον που μετέφερε θεόκλειστη μια τσάντα.

Επίσης οι φιλομαθείς, δεν μπορεί παρά να έχουν διαβάσει για μια τσάντα που εκράτει ο Στάουφενμπεργκ το 1944 στην οποία υπήρχε μία βόμβα που θα δολοφονούσε τον Αδόλφο Χίτλερ. Δυστυχώς για τους συνωμότες, καθώς η τσάντα αφέθηκε από τον Στάουφενμπεργκ κάτω από το τεράστιο βαρύ επιτελικό τραπέζι των επιτελών του Χίτλερ, κάποιος την μετακίνησε προς την βάση του τραπεζιού και όταν έσκασε τον τραυμάτισε αλλά δεν τον σκότωσε.

Όταν λοιπόν ο νέος συνήγορος του υπόπτου για βιασμούς κατά συρροήν βγήκε από τους δικαστές με τη δικογραφία στο χέρι και την χαρακτήρισε με ελάχιστα στοιχεία και κάπως στεγνή, ήταν προφανές πως είχε αποφασίσει να εκκινήσει την υπεράσπιση μετακινώντας ογκώδες έπιπλο παρά Δήμον Ονείρων, ήτοι θα προσπαθήσει να απομειώσει τις όποιες μαρτυρίες.

Το κατς της συμφοράς

Αμφιβάλω εάν ο πρωθυπουργός διέθετε τη δέουσα ευφυία, που διαθέτει ο κάθε σημαίνων και συμπαθών την συναναστροφή με ανήλικα μεσόκοπος, να έχει το μυαλό του προσηλωμένο στο ζήτημα των ασυνόδευτων ανηλίκων, όπως διατείνονται μερικά ξουράφια της δήθεν αριστεράς, ήτοι απολιτικοί φασαριατζήδες.

Ο πρωθυπουργός εξαρχής, θέλησε να ευθυγραμμιστεί με ένα γενικό εκ δυσμών αίσθημα ανοχής, ισομοιρίας και διάλυσης των σχέσεων αποκλειστικά μεταξύ των δύο φύλων. Ήταν φυσικό, αφού είναι (και φαίνεται) ορκισμένος κυνηγός της κοινοτοπικής ελευθερίας: αν δεν το πράττει ο Τρύντω, για παράδειγμα, ο ίδιος δεν το πράττει.

Γι΄αυτό και ο Σύριζα, που διατείνεται πως ασκεί αξιωματική αντιπολίτευση (την λεγόμενη «φέξε μου και γλύστρησα») έσπευσε δια της Αυγής και ενός περιστρεφόμενου φουρφούρη να εξηγήσει στο κοινό της πως ο Μητσοτάκης δεν είναι μήτε «τοιούτος» μήτε κανένας οπισθοδρομικός. Ο Μητσοτάκης μπορεί να κόβει το τσιγάρο αλλά όχι και τα χούγια.

Το καίριο σφάλμα

Ετοιμάστηκε μία άχλα άχλα διαδικασία με στόχο να συνεγείρει την προσήλωση στα παιδιά και να καταγγείλει αδίστακτες παρέες. Αλλ΄εγώ δεν ξέρω από δικανικά μήτε θα τα μάθω. Δεν μπαίνω στην ουσία της υπόθεσης. Γενικά βλέποντάς το, προβλέπω να γίνει αναπαράσταση της Δέσπως που πολεμά, ώστε να παραμείνει η Μενδώνη, αλλά και να υπάρξει μία δεύτερη γνώμη σε όλα αυτά που θεωρούνται αυτονόητα. Αυτό είναι το έργο του Κούγια:

• Όχι «κατά συρροή βιασμός» αλλά «καθ΄όλα νόμιμη εκπαίδευση ανηλίκων μέσω ΜΚΟ για να διδαχτούν θεατρικά έργα»
• Όχι «ψάρεμα ντελικάτων εραστών» αλλά ευγενείς μονομανίες ενός ιδιόρρυθμου παραδοξολόγου

Ο Κούγιας θα βασιστεί στο αμφίμεικτο φρόνημα των μαρτύρων κατηγορίας (εκτός από γείτονες μικροαστούς, υπάρχουν και εξεζητημένα ομιλούντες παρεξηγήσιμοι άνδρες).

Με δυο κουβέντες, ακόμη κι αν ο σκηνοθέτης-ηθοποιός φάει τριακόσια χρόνια φυλακή, η ελπίς των υπερασπιστών είναι σε δεύτερο βαθμό να ξεμπερδεύει εύκολα.

Πολύ θα ήθελα να υπάρξει φυσικός δικαστής για όλα αυτά.

Σημασία έχει πως αλλάζει την ατζέντα

Και κάτι τελευταίο, από στενό έως ευρύστερνο. Δεν είμαι τόσο βλάκας ώστε να μετράω με το τσιμπιδάκι την δικανική άμυνα ή επίθεση. Δηλαδή, δεν αποτιμώ την ηθική πλευρά. Έχω γκώσει από τις αμέτρητες εκδοχές της νεοελληνικής λιβιδούς. Άσε τι έχω βιώσει κατά καιρούς. Εδώ και πολλά χρόνια, ενδιαφέρομαι αποκλειστικά για την Αφήγηση και τις Παραλλαγές ανάμεσα στην Πένθιμη και στην Χαρωπή ερμηνεία της Σάρκας. Και ο Λιγνάδης, μόνο και μόνο από το ίρτζι που παράγει, γίνεται κατανοητός από μία τελείως συγκεκριμένη Αφήγηση, όχι βέβαια την πλατωνική ή του Λουκιανού, αλλά από την μαθησιακή εξάρτηση του Θεόφραστου από τον Αριστοτέλη.

Κούγιας: για τη Μενδώνη έγιναν όλα…

Κούγιας: για τη Μενδώνη έγιναν όλα…

Ενώ η Εθνική Αφήγηση, από το Through the Looking Glass οδηγεί πλέον στη Σπηλιά του Νταβέλη, φαίνεται πως ένας απρόβλεπτος παράγων επαναρυθμίζει την Εθνική μας Ερμηνεία: ο Άδωνις Γεωργιάδης υποστηρίζει πως η κυρία Μενδώνη κατέσκαψε όλα τα εμπόδια που έστηναν οι δολεροί έναντι των Μεγάλων Επενδύσεων, γι΄αυτό και την φθονούν.

Υποθέτω πως αναφέρεται στην Σάγκα του Ελληνικού (μη ξεχνάτε την πρόσφατη θεωρία πως στόχος είναι ο Λάτσης!) αλλά και στο σταθμό Βενιζέλου του Μετρό της Θεσσαλονίκης, αμή και στο «αρχαιολογικό μπετόν» στην Ακρόπολη των Αθηνών, ενώ το ΦΙΞ έχει τελειώσει την φρικώδη του πρόσοψη και η Εθνική Πινακοθήκη είναι έτοιμη και μόνον μια μελέτη θεμελιώσεως στηρίχτηκε κατά λάθος σε όρυγμα του μετρό, αλλά σίγουρα το ΚΑΣ έχει την απαραίτητη διορθωτική παράγραφο. Όσο για τις Μυκήνες όλα είναι φώμματα: «κι αν χιονίζει και αν βρέχει, το αγριογούρουνο αντέχει» κατά το άσμα.

Να σημειώσω πως το Ίδρυμα Νιάρχου δεν υποστηρίζει πλέον ένα έργο στο ΦΙΞ, ενώ το Ίδρυμα Ωνάση αντέχει ακόμη.

Το μόνο που μας λείπει, είναι ένα μνημείο προς τιμήν του βαρώνου Haussmann, που «έσωσε» το Παρίσι.

Όποτε, ευτυχώς όχι συχνά, ακούω ή διαβάζω για «επαιτική ποίηση» θαρέως επιθυμώ να αυτοκτονήσω με γκαρότα. Διότι η χρήση του όρου «επαίτης» δεν αφορά τα Κράβαρα και τον «Ζητιάνο» του Καρκαβίτσα. Ως επαιτική θεωρείται ποίηση που παράγεται από ζήτουλες του λόγου, χωρίς καμία σύνδεση με το επάγγελμα ή το λειτούργημα της κοινωνίας που χαρακτηρίζει τους διακονιάρηδες.

Ίσως να αποτελεί ερευνητικό πεδίο να διακρίνει κάποιος αν το «ελεήστε τον αόμματο» αποτελεί σπόλιον λογοτεχνίας ή αν ο δύστυχος που καθόταν στις εισόδους των παζαριών ή των ΚΤΕΛ άπλωνε χέρι μουρμουρίζοντας «κόσμο ακούω και κόσμο δε βλέπω, ματάκια δεν έχω σαααας παρακαλώ» διατηρούσε κάτι από τους τροβαδούρους, αλλά εδώ μιλάμε για την αντίστροφη, μη ανθρωπολογική, μη κοινωνική διαδικασία:

Ο ερευνητής διαβάζει Πτωχοπροδρομικά ποιήματα, ή τον Μιχαήλ Γλυκά ή τον Μανουήλ Φιλή. Διαβάζει για έναν γραμματικό που υποφέρει, έναν καλόγερο που δεν ήρθε με το έχει του στο μοναστήρι, έναν σύζυγο μιας κυράς παινεμένες που τον λούζει, έναν φυλακισμένο που αδίκως μαντρώθηκε, για κάποιον που ευχαριστεί επειδή έλαβε ένα αυγό χήνας με νομίσματα. Κι επειδή απευθύνεται σε βασιλέα, και ζητά ενίσχυση οικονομική, ο ερευνητής καταλήγει: είναι ποίηση επαιτική. Προσφέρει λαϊκό λόγο και θυμηδία, επομένως, απλώνει την παλάμη με περισσότερες ελπίδες. Κάτι σαν τζουτζές που με το μουλτογαϊτανόσκουφο σκουφί του κάνει μορφασμούς και χειρονομίες και εκφέρει υπαινιγμούς ή χοντράδες, οπότε κερδίζει άξια τον μισθό του.

Δηλαδή τα κάλαντα που καταλήγουν σε έπαινο και δώρημα, είναι επαιτικά; Τα χιλιάδες ποιήματα που αποτυπώνουν ή περιγράφουν κάτι και μετά καταλήγουν σε ένα «δώσε» (αγάπη ή σεξ ή γιουβαρλάκια) έχουν διακονιάρικο χαρακτήρα; Οι ερευνητές (ευτυχώς όχι όλοι) δεν ξέρουν τον χαρακτήρα και την εκτέλεση μιας παράκλησης; Οδηγία προς την Μούσα του, ήτοι παραγγελιά δεν είναι η απαρχή των ομηρικών επών; Όταν γελάμε με τις ατάκες του Πτωχοπρόδρομου, δεν γελούσε κι ο βασιλιάς; Μήπως είναι πιο κοντά στο θέατρο, στον Τζίμη τον Τίγρη απ΄όσο μπορούμε να αντιληφθούμε; Μήπως και η παλαιότερη έκφραση «δημώδης» κρύβει μια γεννήτρια αρχικού λόγου που επαναλαμβάνεται όσο την έβρισκαν γουστόζικη; Κι αυτή η βλακεία περί Θεοδώρου Προδρόμου που ήταν αυλικός και μούγκλαβος, ενώ ο άλλος, ο Πτωχός, ήταν σαλτιμπάγκος, δεν πρέπει να λάβει ένα τέλος; Πόσοι, μα πόσοι δημιουργοί αδιαθετούσαν από την σοφαροφάνεια; Πόσες φορές ο Αναγνωστάκης θα σταυρώνεται επειδή ήταν ταυτόχρονα ο Μανούσος Φάσσης; Κι ο άλλος με τα «εντεψίδικα», ο Λαπαθιώτης με τα ρεμπέτικα, όλοι οι διφυείς και οι ανήσυχοι, αυτοί που «τάισαν» με τη σέσουλα την δήθεν δημοτική μούσα;

Η Παράκληση στον λόγο και στη λογοτεχνία, είναι κόρη της Απειλής. Τα κάλαντα, για παράδειγμα, συμπορεύονται με τα Ρουγκατσάρια, με τελετές σκυλιών που μάτωναν, με οπλισμένες παρέες που αλληλομαχαιρώνονταν. Ώσπου οι περιφερόμενοι όμιλοι αυτού  του τραγικού θεάτρου γίνουν τελετές σε δήμους και κοινότητες, πέρασαν από μια φάση όπου έπαιρναν το διάφορό τους τραγουδώντας και πειράζοντας, όχι με την μάχαιρα.

Ο λόγιος είναι πίσω από όλα αυτά. Κανένας ζητιάνος και κανένας παράκλητος. Την λαϊκή παράδοση, οι λόγιοι κατά κανόνα την πλάθουν, έχοντας βέβαια ζήλο να μεταφέρουν την ανώνυμη μαρτυρία, την έκτακτη έκφραση ενός μεμονωμένου ατόμου, στον στίβο της εμπορίας λέξεων. Αλλά η αναζήτηση του ναΐβ, ήταν αείποτε προνόμιο των εκπαιδευμένων να τους βρίσκουν. Πίσσα και πούπουλα περίμεναν τους ναΐβ στις τοπικές τους κοινωνίες.

Μπορεί ο Γλυκάς, στα μέσα του 12ου αιώνα, να γράφει «Η φυλακή και ο θάνατος και χείρων του θανάτου/ η φυλακή και κάμινος και χείρων της καμίνου» και ο Βαμβακάρης, το 1935, να κοτσάρει στο «Αντιλαλούν οι φυλακές» ένα πιθανώς παλαιότερο «το σκότος και η φυλακή/  είναι μεγάλο λακριντί», (ίσως εννοώντας «πατιρντί») αλλά ο «φόβος» και η «φυλακή» είναι κοντά-κοντά σε μια παραβολη του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου.

Όσο για τα χρήματα, τις ανταμοιβές και τα λοιπά, ο σύγχρονος κόσμος είναι γεμάτος δημιουργούς που ζητάνε ένα διάφορο για να δημιουργήσουν. Μόνον που σήμερα, πρέπει να υποδυθούν τον αξιοκρατικά επιδοτούμενο οραματιστή και να μη πολυφαίνονται στους διαδρόμους των χρηματοδοτών.

Η τελευταία παράγραφος αφορά και αρκετούς ερευνητές.