Πέντε και κάτι αιώνες έχει που γνωρίστηκαν οι Γάλλοι με τους Οθωμανούς. Μόνον τον τελευταίο αιώνα είναι στα μαχαίρια. Λέω να υπενθυμίσω τη διαδικασία, διότι ως άμεσοι γείτονες αξίζει τον κόπο.
Αυτός ο πίνακας του Γάλλου βασιλιά και του Οθωμανού σουλτάνου δεν υπήρξε ποτέ, αλλά υπάρχει αυτό το compilation περί το 1530, εποχή μεγάλων ανακαλύψεων, αλλά και με επικείμενη τη Μεταρρύθμιση. Ο Σουλεϊμάν Κανονού συμπαρουσιάζεται με τον Φραγκίσκο που έκλεισε τα μάτια του Νταβίντσι. Αμφότεροι, συνέβαλαν σε μία πρωτοφανή συμμαχία εναντίον των Αψβούργων και του Καρόλου Κουίντου. Η συνεργασία Σουλειμάν με τους Γάλλους εντέλει συνέφερε και στους δύο, διότι κρύφτηκαν οι αποτυχίες μπροστά στη Βιέννη του ενός και ο στόλος του Μπαρμπαρόσα οδήγησε σε καταλήψεις πόλεων και λιμανιών και κοινό πόλεμο ενάντια στις πόλεις της Ιταλικής μπότας. Δεν ήταν μια αρχαία συμμαχία. Εκτός από μια «υπόθεση Τζεμ» ήτοι την επιμονή του Βαγιαζήτ να μείνει, έναντι ανταλλαγμάτων ο στασιαστής αδελφός του σε γαλλικό έδαφος, οι Αψβούργοι ήταν σε πόλεμο με τους Οθωμανούς, ως την αυγή του 16ου αιώνα. Οι Γάλλοι ήδη από το 1500 κατάφεραν να κερδίσουν πόντους στην Αίγυπτο των Μαμελούκων. Ο Φραγκίσκος ο Πρώτος, σε αντιπαράθεση με τον Κάρολο Κουίντο των Αψβούργων, επιδρούσε στην Πολωνία και στην Ουγγαρία. Αλλά αυτή η έμμεση αντιπαλότητα έφερε τις δύο δυνάμεις το 1525 στη μάχη της Παβίας, που ήταν καταστροφική για τους Γάλλους και σε αιχμαλωσία του Φραγκίσκου. Οπότε, προέκυψε μια ταπεινωτική συνθήκη της Μαδρίτης που οδήγησε τους Γάλλους σε ανοιχτή συμμαχία με τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή. Θυμίζω πως η Ευρώπη ήταν ανασκουμπωμένη να αποκτήσει έλεγχο στις Αμερικές και στις πέραν της Αφρικής ασιατικές της βάσεις και επίκειτο μια ρημαχτική της Ευρώπης Μεταρρύθμιση του Λούθηρου.
Ο Κάρολος δέχτηκε ένα χτύπημα στην Ουγγαρία, αλλά σκέφτηκε, εν όψει Γαλλοοθωμανικής προσέγγισης, να έρθει σε επαφή με την θάλλουσα Περσική δύναμη. Οι προσεγγίσαντες τους «απίστους» Γάλλοι, βρήκαν τρόπους συνύπαρξης με τον Σουλεϊμάν. Δεν είχαν μεγάλη επιτυχία, ιδίως όταν η Βιέννη άντεξε την οθωμανική πολιορκία. Ωστόσο οι Γάλλοι συμμαχούσαν ακόμη και με Ούγγρους υποτελείς του Ντιβανίου, δεν τους κατείχε αντιπαλότητα. Πάντως έπρεπε να φτάσουμε στη δεκαετία του 1530 για να υπάρξουν πρέσβεις και στενή στρατιωτική συνεργασία.
Μετά το 1534, άρχισε Γαλλοοθωμανική συνεργασία Γάλλων με στρατό και ναυτικό Οσμανλήδων με τον Μπαρμπαρόσσα, στην Μεσόγειο και ειδικό μασάζ στις Ιταλικές πολιτείες και «δημοκρατίες» ειδικά στη Βενετία έως και την ακτή της Αφρικής. Χάρη στον Ζαν Ντελα Φορέ και στον Ιμπραήμ Πασά, συντάχθηκαν στρατηγικά σχέδια εναντίον της Ιταλικής χερσονήσου άκρως αποτελεσματικά. Ο «ιταλικός πόλεμος» απέδωσε ενώ το 1537 υπήρξε και η πρώτη συνδυασμένη εκστρατεία στην Κέρκυρα, που πολιορκήθηκε από τον στόλο του Μπαρμπαρόσσα, ενώ γαλλικές γαλέρες και γαλεάσες δίκην αχινού φύλαγαν τον οθωμανικό στόλο περιμετρικά, μήπως και τους επιτεθεί εκ βορρά στόλος της αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η συμμαχία συζήτησε απόβαση στην Απουλία και άλλα σχέδια που δεν προωθήθηκαν. Πάντως μεσογειακοί χριστιανικοί πληθυσμοί εσφάγησαν από τον Μπαρμπαρόσσα και τον ναύαρχο Σεν-Μπλανσάρ στη συνέχεια.
Μία «ανακωχή της Νίκαιας» μεταξύ Γάλλων και Αυτοκρατορίας καθυστέρησε κάπως το φλερτ Οθωμανών-Γάλλων, αλλά η σχέση βάθυνε περισσότερο, όχι μόνον στον στρατιωτικό και διπλωματικό τομέα όσο και στην βαθύτερη γνωριμία των δύο μερών. Ειδικά η Γαλλια, πέρασε επί αιώνες μια φάση «συμπερίληψης του Τούρκου ως εξωτικού» που βρίσκουμε σε συνθέτες όπως ο Lully, συγγραφείς όπως ο Μολιέρος, ενώ «α λα τούρκα» παραλλαγές υπάρχουν και στην άλλη πλευρά, αλλά οψίμως, στον Μότσαρτ και στον Μπετόβεν.
Στην δεκαετία του 1540, ο Μπαρμπαρόσα όχι μόνον συνεργάστηκε με τους Γάλλους σε κοινή εκστρατεία, αλλά οι τελευταίοι παραχώρησαν στον Οθωμανικό στόλο την πόλη της Τουλώνας, μετατρέποντας μάλιστα σε τζαμί τον καθεδρικό της ναό! Οι κοινές εκστρατείες ήταν συμφερτικές για αμφότερα τα μέρη, καθώς κόστιζαν λιγότερο. (1543/44)
Η συμμαχία αυτή, κράτησε αιώνες και δεν ήταν πάντοτε αρμονική. Οι Γάλλοι έδωσαν βάση σε κατασκευή ογκωδών πολεμικών, όπως η Ρεάλα, ενώ οι Οθωμανοί ναυμάχοι έμειναν στις γαλέρες. Οι Γάλλοι έδωσαν τεχνολογία πυροβολικού και ραντίστηκαν με μεγάλα κεφάλαια από το Ντιβάνι. Κυρίως «ανακαλύφτηκε» ένας οριενταλισμός, μια υάση ανακάλυψης της «απαγωγής από το χαρέμι» και πολλές τραγωδίες σε τουρκομπαρόκ θέμα ικανοποίησαν τους Γάλλους ευγενείς. Ικανοί κατασκευαστές, επιστήμονες, περιηγητές και γλωσσομαθείς μπαινόβγαιναν στα σαράγια και στα παλάτια, έως αργά στη Γαλλική επανάσταση. Ο Ναπολέων νίκησε τους Μαμελούκους, αλλά δεν τα χάλασε με τον Τούρκο. Οι Γάλλοι χαλάρωσαν ανκαι μεγάλοι χαμένοι της αποικιοκρατίας, διότι τους έσωσαν οι Λαφαγιέτ και η όσμωση Αμερικανικής και Γαλλικής επανάστασης. Μετά το φλέρτ με τους Οθωμανούς στα κριμαϊκά, οι Γάλλοι άρχισαν να χώνονται σε Λίβανο και ενδότερα, και μετά τους Νεότουρκους πολέμησαν τον Κεμάλ. Και συνιστώ να φτύνουμε τον κόρφο μας ενόψει της προσπάθειας Μακρόν να διατηρήσει κάποιο πρόσχημα ισχύος χάριν αρχαίων εξαγορών. Πάντως, εξετάζοντας την ευρωπαϊκή συμπεριφορά στον Μεγάλο πόλεμο και στον Μεσοπόλεμο, οι σκέψεις που διαπράττει δεν είναι δα και καινοτομικές…