Η τελετουργία του παραλόγου

Δεν χρειάζεται να σχολιάσει κανείς σήμερα τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο και την Εκκλησία. Το έχει κάνει από παλιά ο Νικόλαος Λούρος (1898-1986), διάσημος χειρουργός και μαιευτήρας, καθηγητής του Πανεπιστημίου, πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών και άλλα πολλά. Αρκούμαι να αντιγράψω από το βιβλίο του Χτες («Ελληνική Παιδεία«, 1980):

“Οι επιστημονικές μας γνώσεις είναι σήμερα τέτοιες ώστε δεν υπάρχει, κανείς, ούτε γιατρός ούτε πολίτης, που να μην ξέρει, τον κίνδυνο της μόλυνσης. Πώς μπορεί λοιπόν να συνεχίζεται το χειροφίλημα τού παπά, το φίλημα της εικόνας, και (ας τολμήσω, με όλο το βαθύτατο σεβασμό μου προς τη θρησκεία μας) η μολυσματική μεταδοτικότητα της Αγίας Μετάληψης; Οι θρησκόληπτοι μεταφυσικοί αφελείς μπορεί ίσως να νο­μίζουν πώς οι πράξεις αυτές είναι αμόλυντες! Ενώ τέτοιο επιχείρημα αποτελεί προσβολή στην αντίληψη του σύγχρονου ανθρώπου και σατιρίζεται από τις νέες γενιές, εμποτισμένες με τις γνώσεις της Υγιεινής. Ο Andre Gide είπε πριν πεθάνει πως η Θρησκεία είναι η επέκταση της ηθικής. Και θα προσθέσω ακόμα πως δεν είναι οι τεχνολογικές επιτεύ­ξεις που, όπως συχνά υποστηρίζεται, κλονίζουν τη θρησκευτικότητα των ανθρώπων, αλλά πολύ περισσότερο η έλλειψη προσαρμογής των θρησκευτικών εκδηλώσεων προς τη σημερινή πραγματικότητα. ‘Ολοι οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να πιστεύουν, και είναι απαραίτητη η διατήρηση της ιστορικής παράδοσης, αλλά χωρίς να τους δεσμεύουν συνή­θειες απροσάρμοστες στην εποχή τους. Όπως έλεγε ο Flaubert, «ο Θεός είναι πανταχού παρών αλλά πάντα αθέατος».”